Historia Matchy
Kakegawa - japońska kraina, w której zostawiliśmy nasze serca!
Prawdziwa matcha to herbata, która pochodzi z Japonii. Specjalny proces uprawy i rygorystyczne standardy jakości sprawiają, że obecnie Japonia jest wiodącym krajem, w którym produkuje się prawdziwą matchę. Jej historia sięga jednak głębszych korzeni.
Rejon Kakegawa w Japonii to jedno z miejsc, w którym uprawa zielonej herbaty ma ponad 400letnią tradycję. Jednak początki samej herbaty matchy sięgają Chin, przedostając się do Japonii i rozwijając się tutaj w unikalny sposób. Miało to miejsce około roku 805, ponad 1200 lat temu.
W tamtych czasach wpływ Chin na Japonię był bardzo silny, a sama Japonia dążyła do włączenia kultury i nauki pochodzącej z dynastii Tang. Japońscy mnisi buddyjscy studiowali w Chinach różne metody i przywozili je z powrotem do kraju kwitnącej wiśni. Stamtąd przywieźli również herbatę, odkrywając jej zastosowanie jako zioło lecznicze. Wraz z rozwojem buddyzmu w Japonii, zaczęła rozwijać się wiedza na temat zielonej herbaty.
Jednak herbata w Japonii w tamtych czasach różniła się od tego, co znamy dzisiaj. Nazywano ją „dancha”, gdzie liście herbaty były gotowane na parze, mielone w stałą formę, suszone, a następnie prażone i mielone na proszek przed gotowaniem w wodzie. Podobnie jak w Chinach epoki Tang, herbata w Japonii była spożywana ze względu na jej właściwości lecznicze, często używana do wspomagania rekonwalescencji po dolegliwościach.
Herbata była cennym towarem, ograniczonym do wyższych klas społecznych, niedostępnym dla wszystkich. Choć początkowo zdobyła popularność wśród arystokracji ze względu na korzyści zdrowotne, nie udało jej się szeroko zakorzenić w Japonii i na jakiś czas zniknęła z wyższych sfer społeczeństwa, żeby powrócić z większą siłą.
Wielki powrót herbaty i narodziny Matchy, jaką znamy
Herbata w Japonii powróciła do łask w 1191 roku, gdy mnich o imieniu Eisai przywiózł nasiona herbaty ze swoich studiów w Chinach, w Song. Herbata rosła w klasztorach Zen w Song, a Eisai, zafascynowany jej właściwościami leczniczymi, wprowadził ją głębiej do Japonii. Napisał on pierwszą w Japonii książkę poświęconą herbacie o tytule ‘Kissa Yojki’, czyli ‘Jak być zdrowym, pijąć herbatę’. Stwierdził w niej: „Herbata jest ostatecznym lekarstwem dla umysłu i ciała i ma zdolność uczynienia życia bardziej kompletnym.’ Eisai w 1214 roku podarował tę książkę shogunowi Minamoto, gdy ten cierpiał na kaca. Tak, już 800 lat temu było wiadome, że herbata może pomóc z niektórymi dolegliwościami, w tym jest pomocna przy zwalczaniu kaca.
Wraz z rozkwitem Buddyzmu Zen w XIII-wiecznej Japonii, rozkwitała również kultura picia matchy. Matcha pojawiała się nadal głównie w wyższych sferach i klasztorach, jednak zaczęła budować głębsze więzi z religią. Matcha zaczęła być bardzo popularna wśród mnichów buddyjskich Zen, którym pomagała w utrzymaniu jasności umysłu i czujności podczas długich medytacji.
Jeden z mnichów w tamtym okresie, Myoe, otrzymał od Eisai nasiona herbaty i rozpoczął uprawę w świątyni Kozanji w Takao, w Kioto. Jest to uważane za najstarszą plantację herbaty w Japonii i jedno z miejsc pochodzenia matchy z Kioto, Uji.
Około 1330 roku, różne świątynie zaczęły uprawiać herbatę, rozprzestrzeniając się poza Kioto do wielu regionów. Wraz z tą ekspansją narodziła się ceremonia herbaty („chanoyu”), która ostatecznie ewoluowała w ceremonię herbaty, którą znamy dzisiaj.
Matcha a samurajowie
W tym okresie również inna grupa społeczna była zafascynowana matchą. Samurajowie pokochali matchę i na dobre zakorzeniła się w ich życiu. Po pierwsze, znajomość japońskiej ceremonii herbacianej była postrzegana jako symbole wyrafinowania i siły wśród elitarnych samurajów. Rozmowy w pokojach herbacianych czasem wpływały na strategie i politykę, czyniąc ją miejscem do spotkań towarzyskich i poufnych rozmów.
Po drugie, herbaciarnia, gdzie nie wolno było nosić broni, zapewniała rzadkie schronienie od ciągłej czujności i napięcia życia samurajów. Podobnie jak my możemy szukać krótkiego odpoczynku przy filiżance herbaty w ciągu zajętego dnia, potrzeba relaksu i odświeżenia umysłu wśród samurajów była dla nich prawdopodobnie o wiele bardziej dotkliwa. Akt cichego przygotowania i picia herbaty zapewniał cenny moment relaksu.
Po trzecie, status matcha była traktowana jako napój zdrowotny. Picie matchy przed bitwą rozpraszało zmęczenie i podnosiło ducha wojowników.
Japońskie zielone herbaty
W okresie Edo (1603-1867) herbata zaczęła się szerzyć jako kulturowe hobby wśród zwykłych ludzi. To wtedy sencha,najbardziej znana japońska liściasta herbata, stała się popularna.
W 1738 roku Nagatani Soen, rolnik z Uji, opracował nową metodę przetwarzania herbaty. Ta metoda, znana jako proces „ao-sei sencha”, pozwoliła wcześniej brunatnej sencha uzyskać żywy zielony kolor, wzmacniając jej aromat i smak. Ta nowa metoda zdobyła ogromną popularność, szybko się rozprzestrzeniła po całym kraju i stała się podstawą produkcji herbaty w Japonii.
Ponadto, w 1835 roku Yamamoto Kahei, szósta generacja rodziny Yamamoto, opracował metodę produkcji gyokuro, wysokiej jakości liściastej zielonej herbaty, również pochodzącą z zacienionych plantacji.
Mimo że matcha kojarzy się nam dzisiaj głównie z matcha latte lub słodyczami herbacianymi, ma o wiele dłuższą historię niż typowe japońskie herbaty liściaste jak sencha czy gyokuro. Japońska zielona herbata dużo ewoluowała, w międzyczasie powstało wiele jej odmian, w tym matcha, gyokuro, sencha, mecha, kabusecha, karigane, konacha, genmaicha i hojicha. Każda dostosowana jest do różnych okazji.
Japońska zielona herbata dzisiaj
Japońska zielona herbata od wielu wieków była udoskonalana przez japońską kulturę i mocno się w niej zakorzeniła. W miarę jak herbata stawała się łatwiejsza w przygotowaniu w domu, kultura delektowania się herbatą podczas posiłków zaczęła się zakorzeniać wśród obywateli.
W 1980 roku, w Japonii pojawiła się zielona herbata dostępna w puszkach w sklepie, co ułatwiło delektowanie się nią podczas podróży. Obecnie zieloną herbatę można znaleźć w sklepach w wielu sklepach i supermarketach, a automaty serwujące gorącą herbatę są obecne w całej Japonii.
W latach 2000 matcha zaczęła być używana do przygotowywania słodyczy w Japonii. Wtedy też narodziły się popularne ciasta o smaku herbaty, lody oraz inne desery.
Herbata w Japonii jest kulturą, która ciągle ewoluowała. Od czasów przeprowadzania badań nad zdrowiem Japończyków, jest podawana jako jeden z powodów, dla których naród ten cieszy się długim życiem w dobrym zdrowiu. Nasze zielone herbaty, pochodzące z rejonu Kakegawa w Japonii, są uprawiane w tradycyjny sposób bez szkodliwych substancji chemicznych. Dzięki temu mamy absolutną pewność, że możemy przekazać długowieczną japońską tradycję prosto do naszych domów tutaj w Polsce.
Jak matcha trafiła do Polski?
W Polsce od dawna pijamy kawę, jako napój mający dodać nam energii lub pomagający przetrwać te najcięższe spadki w ciągu dnia. Jednak wraz z rozwojem zainteresowania zdrowym stylem życia, dużo osób zaczęło poszukiwać alternatyw dla kawy. Tutaj matcha okazała się świetnym rozwiązaniem dla wielu osób, jako napój mocno energetyzujący, jednak również posiadający wiele innych właściwości zdrowotnych.
W ostatnich latach matcha zyskała popularność w Polsce, przychodząc wraz z zachodnią modą na matchę latte. Jednak wraz z nowymi kawiarniami serwującymi ten napój, pojawia się coraz większe zainteresowanie jej wpływem na nasze zdrowie. Tutaj znajdziesz listę kawiarni, które z nami współpracują i oferują teraz oryginalne menu z matchą.
Wiele zainteresowanych osób, wprowadziło zdrowe nawyki inspirowane wschodnią kulturą, takie jak medytacja. Ponieważ rytuał przygotowania i picia matchy wywodzi się z Zen, picie matchy staje się również w pewnym sensie ceremonią duchową i wspaniałym sposobem na rozpozpoczęcie dnia.
Innym powodem dla którego matcha zdobyła w ostatnich latach ogromną popularność, jest wpływ influencerów. Spotkaliśmy wiele osób, które swoje pierwsze spotkanie z 'matchą’ miało w McDonald’s. Pamiętaj, że próbując matchę z niewiadomego źródła, najprawdopodobniej natrafisz na zwykły zielono-herbaciany proszek. Prawo w Europie nie reguluje towaru, który może być sprzedawany pod nazwą 'matcha’, więc często jest tak nazywana ze względów marketingowych. Dlatego zawsze warto zapytać, skąd pochodzi zielona herbata, którą mamy zamiar wypić.
Od kiedy matcha zaczęła być popularna w Europie i USA, powstało z nią wiele różnych przepisów. Zaglądnij do naszych pomysłów na matchę i pamiętaj – Matcha in your life, is much more life ! 🙂
