Historia Matchy
Japońskie zielone herbaty
W okresie Edo (1603-1867) herbata zaczęła się szerzyć jako kulturowe hobby wśród zwykłych ludzi. To wtedy sencha,najbardziej znana japońska liściasta herbata, stała się popularna. W 1738 roku Nagatani Soen, rolnik z Uji, opracował nową metodę przetwarzania herbaty. Ta metoda, znana jako proces „ao-sei sencha”, pozwoliła wcześniej brunatnej sencha uzyskać żywy zielony kolor, wzmacniając jej aromat i smak. Ta nowa metoda zdobyła ogromną popularność, szybko się rozprzestrzeniła po całym kraju i stała się podstawą produkcji herbaty w Japonii. Ponadto, w 1835 roku Yamamoto Kahei, szósta generacja rodziny Yamamoto, opracował metodę produkcji gyokuro, wysokiej jakości liściastej zielonej herbaty, również pochodzącą z zacienionych plantacji. Mimo że matcha kojarzy się nam dzisiaj głównie z matcha latte lub słodyczami herbacianymi, ma o wiele dłuższą historię niż typowe japońskie herbaty liściaste jak sencha czy gyokuro. Japońska zielona herbata dużo ewoluowała, w międzyczasie powstało wiele jej odmian, w tym matcha, gyokuro, sencha, mecha, kabusecha, karigane, konacha, genmaicha i hojicha. Każda dostosowana jest do różnych okazji.
Czytaj więcej
Matcha a samurajowie
W tym okresie również inna grupa społeczna była zafascynowana matchą. Samurajowie pokochali matchę i na dobre zakorzeniła się w ich życiu. Po pierwsze, znajomość japońskiej ceremonii herbacianej była postrzegana jako symbole wyrafinowania i siły wśród elitarnych samurajów. Rozmowy w pokojach herbacianych czasem wpływały na strategie i politykę, czyniąc ją miejscem do spotkań towarzyskich i poufnych rozmów. Po drugie, herbaciarnia, gdzie nie wolno było nosić broni, zapewniała rzadkie schronienie od ciągłej czujności i napięcia życia samurajów. Podobnie jak my możemy szukać krótkiego odpoczynku przy filiżance herbaty w ciągu zajętego dnia, potrzeba relaksu i odświeżenia umysłu wśród samurajów była dla nich prawdopodobnie o wiele bardziej dotkliwa. Akt cichego przygotowania i picia herbaty zapewniał cenny moment relaksu. Po trzecie, status matcha była traktowana jako napój zdrowotny. Picie matchy przed bitwą rozpraszało zmęczenie i podnosiło ducha wojowników.
Czytaj więcej
Wielki powrót herbaty i narodziny Matchy, jaką znamy
Herbata w Japonii powróciła do łask w 1191 roku, gdy mnich o imieniu Eisai przywiózł nasiona herbaty ze swoich studiów w Chinach, w Song. Herbata rosła w klasztorach Zen w Song, a Eisai, zafascynowany jej właściwościami leczniczymi, wprowadził ją głębiej do Japonii. Napisał on pierwszą w Japonii książkę poświęconą herbacie o tytule ‘Kissa Yojki’, czyli ‘Jak być zdrowym, pijąć herbatę’. Stwierdził w niej: „Herbata jest ostatecznym lekarstwem dla umysłu i ciała i ma zdolność uczynienia życia bardziej kompletnym.’ Eisai w 1214 roku podarował tę książkę shogunowi Minamoto, gdy ten cierpiał na kaca. Tak, już 800 lat temu było wiadome, że herbata może pomóc z niektórymi dolegliwościami, w tym jest pomocna przy zwalczaniu kaca. Wraz z rozkwitem Buddyzmu Zen w XIII-wiecznej Japonii, rozkwitała również kultura picia matchy. Matcha pojawiała się nadal głównie w wyższych sferach i klasztorach, jednak zaczęła budować głębsze więzi z religią. Matcha zaczęła być bardzo popularna wśród mnichów buddyjskich Zen, którym pomagała w utrzymaniu jasności umysłu i czujności podczas długich medytacji. Jeden z mnichów w tamtym okresie, Myoe, otrzymał od Eisai nasiona herbaty i rozpoczął uprawę w świątyni Kozanji w Takao, w Kioto. Jest to uważane za najstarszą plantację herbaty w Japonii i jedno z miejsc pochodzenia matchy z Kioto, Uji. Około 1330 roku, różne świątynie zaczęły uprawiać herbatę, rozprzestrzeniając się poza Kioto do wielu regionów. Wraz z tą ekspansją narodziła się ceremonia herbaty („chanoyu”), która ostatecznie ewoluowała w ceremonię herbaty, którą znamy dzisiaj.
Czytaj więcej
Kakegawa – japońska kraina, w której zostawiliśmy nasze serca!
Prawdziwa matcha to herbata, która pochodzi z Japonii. Specjalny proces uprawy i rygorystyczne standardy jakości sprawiają, że obecnie Japonia jest wiodącym krajem, w którym produkuje się prawdziwą matchę. Jej historia sięga jednak głębszych korzeni. Rejon Kakegawa w Japonii to jedno z miejsc, w którym uprawa zielonej herbaty ma ponad 400letnią tradycję. Jednak początki samej herbaty matchy sięgają Chin, przedostając się do Japonii i rozwijając się tutaj w unikalny sposób. Miało to miejsce około roku 805, ponad 1200 lat temu. W tamtych czasach wpływ Chin na Japonię był bardzo silny, a sama Japonia dążyła do włączenia kultury i nauki pochodzącej z dynastii Tang. Japońscy mnisi buddyjscy studiowali w Chinach różne metody i przywozili je z powrotem do kraju kwitnącej wiśni. Stamtąd przywieźli również herbatę, odkrywając jej zastosowanie jako zioło lecznicze. Wraz z rozwojem buddyzmu w Japonii, zaczęła rozwijać się wiedza na temat zielonej herbaty. Jednak herbata w Japonii w tamtych czasach różniła się od tego, co znamy dzisiaj. Nazywano ją „dancha”, gdzie liście herbaty były gotowane na parze, mielone w stałą formę, suszone, a następnie prażone i mielone na proszek przed gotowaniem w wodzie. Podobnie jak w Chinach epoki Tang, herbata w Japonii była spożywana ze względu na jej właściwości lecznicze, często używana do wspomagania rekonwalescencji po dolegliwościach. Herbata była cennym towarem, ograniczonym do wyższych klas społecznych, niedostępnym dla wszystkich. Choć początkowo zdobyła popularność wśród arystokracji ze względu na korzyści zdrowotne, nie udało jej się szeroko zakorzenić w Japonii i na jakiś czas zniknęła z wyższych sfer społeczeństwa, żeby powrócić z większą siłą.
Czytaj więcej